Củ bạc hà núi có vô số lợi ích mà không phải ai cũng biết. Nó được sử dụng để điều trị các rối loạn đường tiêu hóa, lở miệng, chảy máu nướu răng, khó tiêu, đau bụng và đầy hơi. Bạc hà núi cũng hữu ích cho chứng rối loạn kinh nguyệt, chữa lành vết thương,… Với nhiều công dụng hữu ích nhưng không phải ai cũng biết về cây bạc hà núi.

Cây bạc hà có thể rất quen thuộc với nhiều người nhưng củ bạc hà núi thì lại rất ít người biết. Bạc hà núi chỉ có ở vùng núi và có nhiều công dụng, được bà con sử dụng trong nhiều trong các bài thuốc dân tộc.

Giới thiệu về củ bạc hà núi

Củ bạc hà núi, còn được gọi là “wasabi núi” hay “wasabi Nhật Bản”, là một loại cây thuộc họ Brassicaceae, cùng họ với cải bắp cải, bắp cải và cải nấm. Cây bạc hà núi có nguồn gốc từ vùng núi cao và mát mẻ của Nhật Bản. Nó được trồng chủ yếu để lấy củ rễ, một nguyên liệu quý giá trong ẩm thực Nhật Bản.

Củ bạc hà núi có hình dáng giống củ cải trắng, nhưng màu xanh hoặc xanh lá cây. Thường được sử dụng để sản xuất wasabi, một loại gia vị cay đặc trưng của ẩm thực Nhật Bản. Wasabi được sử dụng để ăn kèm với sushi, sashimi và các món hải sản khác, tạo ra hương vị cay nồng đặc trưng mà người ta thường gọi là “cay nhẹ và thanh mát”.

Trong thực tế, wasabi thật sự khá hiếm và đắt đỏ. Đa số “wasabi” mà bạn thấy ở các nhà hàng sushi ngoài Nhật Bản thường là một loại gia vị được làm từ củ hành tây, cộng với một số thành phần khác để tạo ra hương vị và màu sắc tương đương. Tuy nhiên, wasabi thật sự từ củ bạc hà núi vẫn là loại được ưa chuộng và có giá trị cao nhất.

Hoa của cây bạc hà núi có màu tím nhạt, mọc ở kẽ lá thành chùy, có lông. Quả của cây có 4 nang cứng, nứt thành bốn mảnh với bốn nhân, mỗi nhân một hạt. Hạt cây bạc hà núi mất 7 đến 14 ngày để nảy mầm. Cây con cho lá rất thơm, lá và hoa của cây bạc hà núi có thể được phơi khô trong không khí để sử dụng lâu dài sau này.

Bạc hà núi là loại cây lâu năm phát triển chậm, có thể trồng trong nhà và ngoài trời. Đối với môi trường ngoài trời, cây phát triển mạnh vào mùa xuân hè, cây ra hoa vào mùa hè và khi quả già sẽ tự mở để hạt thoát ra khỏi cây.

Cây bạc hà núi phân bố ở các quốc gia như Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam… Ở Việt Nam, cây được tìm thấy ở các tỉnh vùng núi sát biên giới Trung Quốc như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hải Dương, Bắc Giang…

Tác dụng của củ bạc hà núi

Củ bạc hà núi không chỉ được sử dụng để tạo ra wasabi, mà còn có nhiều tác dụng khác đối với sức khỏe và ẩm thực. Dưới đây là một số tác dụng chính của củ bạc hà núi:

Chống vi khuẩn
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng củ bạc hà núi có khả năng chống lại một số loại vi khuẩn, giúp ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến vi khuẩn, như nhiễm trùng.

Giảm viêm và đau
Củ bạc hà núi chứa các hợp chất có tính chất chống viêm và giảm đau, có thể giúp giảm triệu chứng của các bệnh viêm và đau như viêm khớp.

Hỗ trợ tiêu hóa

Wasabi được cho là có thể kích thích sự tiết ra của enzym trao đổi chất trong tiêu hóa, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng.

Chống ô nhiễm
Có các nghiên cứu cho thấy rằng củ bạc hà núi có thể giúp giảm tổn thương do ô nhiễm môi trường và tác động bên ngoài như tia cực tím.

Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Một số nghiên cứu đã gợi ý rằng wasabi có thể giúp làm giảm huyết áp và giảm nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch như đau thắt ngực và đột quỵ.

Chứa chất chống oxy hóa
Củ bạc hà núi chứa các hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ như isothiocyanates, có thể giúp ngăn chặn sự oxy hóa gây tổn thương tế bào và ngăn chặn sự phát triển của các bệnh liên quan đến sự tổn thương tế bào.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng một số người có thể phản ứng với wasabi hoặc củ bạc hà núi, gây ra các triệu chứng như kích ứng da hoặc khó thở, do đó cần phải tiếp xúc với chất này một cách cẩn thận.

Một số bài thuốc từ cây bạc hà núi

Một số bài thuốc dân gian từ cây bạc hà đã được lưu truyền và áp dụng mang lại nhiều hiệu quả điều trị cho người bệnh, phổ biến như:

Bài thuốc điều trị viêm dạ dày: Chuẩn bị 30g cây bạc hà núi đã phơi khô, 15g địa du mang đi sắc lấy nước uống mỗi ngày một lần. Uống liên tiếp 10 ngày sẽ có hiệu quả nhất định.
Bài thuốc điều trị đau mỏi lưng: Chuẩn bị 40g cây bạc hà núi đã phơi khô, cho vào ấm sắc thuốc, sắc vài lần rồi chắt lấy nước hòa cùng 1 chén rượu rồi uống.
Bài thuốc chữa ho gà: Dùng nước sắc từ cây bạc hà núi đã phơi khô, với trẻ em từ 1 – 3 tuổi dùng 30g, trẻ em từ 3 – 5 tuổi dùng 45g, trên 5 tuổi dùng 60 – 100g/ngày.

Bài thuốc điều trị mụn nhọt: Giã cây bạc hà núi tươi và đắp lên vết mụn nhọt.
Thuốc cồn: Ngâm lá bạc hà tươi hoặc khô cắt nhỏ vào rượu ngũ cốc trong 4 đến 6 tuần. Lọc lấy chất lỏng và đặt nó ở nơi tối và khô để bảo quản.
Pha trà: Dùng 1 đến 2 thìa cà phê lá bạc hà núi phơi khô rồi ngâm trong nước sôi trong 5 đến 10 phút để tạo thành trà bạc hà núi. Trà bạc hà có tác dụng giảm mệt mỏi, giảm đau, nhuận tràng, điều hòa kinh nguyệt,…
Thuốc xua đuổi côn trùng: Cây bạc hà núi phơi khô, nghiền thành bột rồi rắc quanh nhà hoặc chà xát lên quần áo có tác dụng xua đuổi côn trùng.

Cây bạc hà núi, với tên khoa học là Wasabia japonica, không chỉ là một loại cây có giá trị trong ẩm thực Nhật Bản mà còn là một nguồn dược liệu quý giá trong y học dân gian. Cây này thường được tìm thấy ở các khu vực núi cao và mát mẻ của Nhật Bản, nơi mà điều kiện tự nhiên tạo ra điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của nó.

Trong ẩm thực, wasabi là một phần không thể thiếu trong việc ăn kèm với sushi, sashimi và các món hải sản khác. Hương vị cay nồng, nhưng lại thanh mát và tinh tế, làm nổi bật hương vị của các món ăn và tạo ra một trải nghiệm ẩm thực đặc biệt.

Tuy nhiên, wasabi cũng được sử dụng trong y học dân gian với nhiều mục đích khác nhau. Một trong những tác dụng phổ biến của wasabi là khả năng chống vi khuẩn và chống viêm. Các hợp chất có trong wasabi có thể giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và giảm viêm, từ đó hỗ trợ quá trình hồi phục của cơ thể khi bị nhiễm trùng hoặc viêm.

Ngoài ra, wasabi cũng được cho là có tác dụng giảm đau, đặc biệt là trong trường hợp đau do viêm khớp. Các thành phần hoạt tính trong wasabi có thể giúp làm giảm cảm giác đau và cải thiện sự linh hoạt của các khớp bị viêm.

Đặc biệt, wasabi cũng được sử dụng để hỗ trợ tiêu hóa. Nó có thể kích thích sự tiết ra của enzym tiêu hóa, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Điều này có thể giúp giảm triệu chứng của các vấn đề tiêu hóa như khó tiêu, đầy hơi và buồn nôn.

Ngoài ra, wasabi còn được cho là có tác dụng chống oxi hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tật liên quan đến sự tổn thương tế bào, như ung thư và bệnh tim mạch.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng wasabi như một phương pháp điều trị cần phải được thực hiện cẩn thận và có lẽ nên được thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế. Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng cũng có thể gây ra phản ứng phụ ở một số người, đặc biệt là khi sử dụng wasabi trong liều lượng lớn.