Việc sử dụng các chất phụ gia thực phẩm có thể mang lại những lợi ích giúp bảo quản hay điều hòa hương vị thực phẩm. Tuy nhiên, một số chất phụ gia trong thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.

Các chất phụ gia thực phẩm (CPG) là những hợp chất được thêm vào thực phẩm để cải thiện thời gian bảo quản, tăng cường hương vị hoặc cải thiện tính thẩm mỹ hay kết cấu của món ăn. Tuy nhiên, việc sử dụng nhiều loại chất phụ gia đã và đang gây ra lo ngại lớn về các tác động tiềm ẩn đối với sức khỏe con người.

Chất béo chuyển hóa

Chất béo chuyển hóa hay còn gọi là dầu hydro hóa, đã từng được sử dụng phổ biến trong thực phẩm chế biến để cải thiện cấu trúc và thời hạn sử dụng của sản phẩm. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng chất béo chuyển hóa có thể gây hại cho sức khỏe.

Chất béo chuyển hóa làm tăng mức cholesterol LDL “xấu” và giảm mức cholesterol HDL “tốt”, từ đó tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Năm 2003, Đan Mạch đã là quốc gia đầu tiên cấm sử dụng chất béo chuyển hóa. Hiện nay, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhiều quốc gia như Bangladesh, Ấn Độ, Paraguay, Philippines và Ukraine đã thực hiện các chính sách loại bỏ chất béo chuyển hóa để bảo vệ sức khỏe của người dân.

Màu nhuộm thực phẩm nhân tạo

Màu nhuộm thực phẩm tổng hợp thường được sử dụng rộng rãi để tăng màu sắc của các sản phẩm thực phẩm và đồ uống. Mặc dù màu thực phẩm là một phần không thể thiếu trong ngành công nghiệp thực phẩm, nhưng một số nghiên cứu đã đưa ra những bằng chứng về tác hại tiềm ẩn của màu nhuộm thực phẩm này đối với sức khỏe con người.

Một số loại màu thực phẩm đã được đưa ra trong các nghiên cứu có mối liên hệ với tình trạng hiếu động thái quá ở trẻ em và người lớn. Ngoài ra, có những đề xuất về khả năng gây ung thư tiềm ẩn. Vì vậy, nhiều quốc gia như Na Uy, Phần Lan, Pháp, Áo và Anh đã đưa ra các chính sách cấm sử dụng màu thực phẩm tổng hợp để giảm thiểu nguy cơ này đối với người tiêu dùng.

Natri nitrit/Nitrat

Natri nitrit và natri nitrat thường được dùng làm chất bảo quản trong các sản phẩm thịt chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích và thịt nguội. Khi nấu ở nhiệt độ cao, các hợp chất này có thể tạo thành nitrosamine, một chất được biết đến là gây ung thư. Mặc dù natri nitrit/nitrat vẫn được phép sử dụng với số lượng nhỏ như chất bảo quản, nhiều quốc gia đã thực hiện các biện pháp hạn chế để giảm nguy cơ sức khỏe cho người tiêu dùng.

Na Uy, Thụy Điển, Canada và Đức là những quốc gia đã áp đặt giới hạn sử dụng natri nitrit/nitrat trong thực phẩm chế biến để bảo vệ sức khỏe của người dân. Các biện pháp này nhằm hạn chế lượng natri nitrit/nitrat trong các sản phẩm thịt, đồng thời khuyến khích sử dụng các phương pháp chế biến thay thế an toàn hơn.

Olestra
Olestra là một chất thay thế chất béo được sử dụng trong một số loại đồ ăn nhẹ nhằm giảm lượng calo. Tuy nhiên, olestra có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy và đau bụng, đồng thời cũng có thể ngăn cản việc hấp thu các vitamin tan trong chất béo. Vì những rủi ro này, việc sử dụng olestra đã bị hạn chế ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Anh và Canada là hai trong số những quốc gia đã thực hiện các biện pháp hạn chế sử dụng olestra. Các chính sách này nhằm bảo vệ người tiêu dùng khỏi các vấn đề sức khỏe có thể phát sinh do olestra, đồng thời thúc đẩy các giải pháp thay thế an toàn hơn cho ngành công nghiệp thực phẩm.

Dầu thực vật brom hóa (BVO)

Dầu thực vật brom hóa được thêm vào một số loại đồ uống như soda có hương cam quýt để giữ cho hương vị không phân tách và ngăn ngừa hiện tượng nhũ hóa. Tuy nhiên, dầu thực vật brom hóa chứa brom – một chất có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe như triệu chứng thần kinh và rối loạn tuyến giáp.

Hơn 100 quốc gia trên thế giới đã áp đặt các biện pháp hạn chế hoặc cấm sử dụng BVO trong thực phẩm và đồ uống để giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng. Những chính sách này nhằm đảm bảo rằng các sản phẩm tiêu thụ hàng ngày không gây hại cho sức khỏe, đồng thời khuyến khích các nhà sản xuất sử dụng các phương pháp an toàn hơn trong quá trình sản xuất thực phẩm.

Kali bromate

Kali bromate là một chất phụ gia thực phẩm được sử dụng để tăng độ dày của bột mì và cải thiện kết cấu của các sản phẩm nướng. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng kali bromate có khả năng gây ung thư ở động vật và có nguy cơ gây ung thư cho con người. Do đó, nhiều quốc gia đã áp đặt các hạn chế và cấm sử dụng kali bromate trong sản xuất thực phẩm.

Châu Âu là một trong những khu vực đầu tiên áp đặt lệnh cấm kali bromate từ năm 1990 để bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng. Canada cũng đã áp đặt lệnh cấm kali bromate từ năm 1994 và Trung Quốc đã cấm sử dụng chất này từ năm 2005. Các biện pháp này nhằm giảm thiểu nguy cơ cho người tiêu dùng khi tiếp xúc với kali bromate thông qua các sản phẩm nướng và bột mì.

Acesulfame kali (Ace-K)
Acesulfame kali là một chất làm ngọt nhân tạo được sử dụng phổ biến để tăng độ ngọt của nhiều loại thực phẩm và đồ uống, bao gồm nước giải khát, các món tráng miệng và kẹo cao su. Mặc dù acesulfame kali được chấp thuận sử dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới vì tính ổn định và hiệu quả của nó trong việc làm ngọt, nhưng một số nghiên cứu đã đưa ra những lo ngại về an toàn của chất này đối với sức khỏe con người, bao gồm cả khả năng gây ung thư.

Các tổ chức quản lý an toàn thực phẩm như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA) đã tiến hành đánh giá an toàn cho acesulfame kali và đưa ra kết luận rằng nó có thể sử dụng an toàn trong các sản phẩm thực phẩm khi tuân thủ các hướng dẫn về sử dụng.

Dư lượng glyphosate
Glyphosate là một loại thuốc diệt cỏ rộng phổ được sử dụng để kiểm soát cỏ dại trên các vườn trồng. Mặc dù glyphosate chính thức không được sử dụng làm phụ gia thực phẩm, dư lượng glyphosate vẫn có thể được phát hiện trên một số sản phẩm thực phẩm, đặc biệt là những sản phẩm làm từ các cây trồng phổ biến như lúa mì và ngô.

Các nghiên cứu đã gợi ý rằng glyphosate có thể có liên quan đến nguy cơ ung thư, mặc dù các cơ quan quản lý như EPA (Cục Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ) và EFSA (Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu) đã kết luận rằng sử dụng glyphosate theo hướng dẫn có thể an toàn đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, nhiều quốc gia đã thực hiện các biện pháp hạn chế và cấm sử dụng glyphosate, nhằm giảm thiểu nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khỏe con người và môi trường.

Butylat hydroxyanisole (BHA) và butylat hydroxytoluene (BHT)

BHA và BHT là hai chất chống oxy hóa tổng hợp được sử dụng phổ biến để bảo quản thực phẩm chế biến sẵn và ngăn ngừa sự ôi thiu trong chất béo và dầu. Mặc dù cả BHA và BHT đều được coi là an toàn khi sử dụng với lượng nhỏ đối với con người, nhưng một số nghiên cứu đã đưa ra những lo ngại về khả năng gây ung thư của chúng. Do đó, một số quốc gia như các nước châu Âu, Anh và Nhật Bản đã áp đặt các hạn chế và lệnh cấm sử dụng BHA và BHT trong thực phẩm.

Thực phẩm đã qua chế biến ở mức độ cao
Thực phẩm đã qua chế biến ở mức độ cao thường chứa nhiều loại chất phụ gia, chất bảo quản và các thành phần nhân tạo khác. Một số trong số đó có thể có tính chất gây ung thư hoặc các tác động tiêu cực khác đến sức khỏe.

Do đó, nhiều chuyên gia y tế khuyên người tiêu dùng nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm đã qua chế biến ở mức độ cao, và thay vào đó chọn các sản phẩm nguyên liệu nguyên chất, được chế biến ít hoặc không qua các quá trình công nghiệp phức tạp. Việc này giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với các chất phụ gia và hóa chất có thể có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đồng thời tối ưu hóa lợi ích dinh dưỡng từ thực phẩm.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về 10 chất phụ gia trong thực phẩm gây hại cho sức khỏe. Việc sử dụng các chất phụ gia thực phẩm đã và đang là một vấn đề gây tranh cãi trong ngành công nghiệp thực phẩm. Để đảm bảo an toàn và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, việc thay đổi trong công nghệ sản xuất và giám sát chặt chẽ an toàn thực phẩm sẽ giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực của các chất phụ gia thực phẩm đối với sức khỏe con người.