Trong nhịp sống hiện đại, các sản phẩm tự nhiên hỗ trợ sức khỏe ngày càng được quan tâm và cao quy linh chính là một ví dụ điển hình. Không chỉ là một món ăn giải nhiệt quen thuộc, cao quy linh còn mang lại nhiều lợi ích vượt trội trong việc thanh lọc cơ thể, cải thiện tiêu hóa và chăm sóc sắc đẹp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về cao quy linh. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về cao quy linh trong bài viết hôm nay nhé.
Cao quy linh là một loại thực phẩm bổ dưỡng ngày càng được ưa chuộng trong các bài thuốc dân gian và chế độ chăm sóc sức khỏe. Vậy cao quy linh là gì? Liệu nó có giống sương sáo như nhiều người lầm tưởng? Những lợi ích mà cao quy linh mang lại cho sức khỏe là gì? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp toàn bộ thông tin chi tiết về cao quy linh để giúp bạn hiểu rõ hơn về loại thực phẩm đặc biệt này.
Cao quy linh là gì?
Cao quy linh (còn gọi là cao quy linh chi hoặc quy linh cao) là một món ăn truyền thống của Trung Quốc, bắt nguồn từ y học cổ truyền. Đây là một loại thạch có màu đen sẫm, kết cấu giống thạch rau câu, vị hơi đắng và thường được ăn kèm với mật ong hoặc sữa đặc để dễ ăn hơn.
Thành phần chính
Truyền thống, cao quy linh được làm từ:
Mai rùa (quy giáp), thường là mai rùa rừng hoặc rùa nước ngọt.
Các loại thảo dược như:
Cam thảo
Hoàng cầm
Bạch truật
Phục linh
Địa hoàng
Tuy nhiên, ngày nay nhiều sản phẩm cao quy linh không còn chứa mai rùa thật, mà chỉ sử dụng thảo dược, do lý do bảo tồn động vật và chi phí sản xuất.
Công dụng theo Đông y
Giải nhiệt, thanh lọc cơ thể
Mát gan, lợi tiểu
Hỗ trợ điều trị mụn nhọt, dị ứng da
Cải thiện tiêu hóa
Một số người tin rằng có tác dụng trẻ hóa da và tăng cường sức khỏe tổng thể
Cách dùng
Thường ăn lạnh
Dùng như món tráng miệng
Có thể ăn riêng hoặc ăn kèm mật ong, sữa đặc, trái cây…
Cao quy linh có phải là sương sáo?
Cao quy linh không phải là sương sáo, nhưng hai món này khá giống nhau về hình thức và cách dùng nên nhiều người thường nhầm lẫn. Cả hai đều có màu đen sẫm, dạng thạch mềm, vị hơi đắng và thường được ăn lạnh kèm với mật ong, sữa đặc hoặc siro để dễ ăn hơn. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất nằm ở nguyên liệu và nguồn gốc.
Cao quy linh có nguồn gốc từ y học cổ truyền Trung Quốc, được làm từ mai rùa kết hợp với nhiều loại thảo dược như cam thảo, hoàng cầm, phục linh… Trong khi đó, sương sáo là món ăn dân dã phổ biến ở Việt Nam, được làm từ lá cây sương sáo – một loại cây thuộc họ bạc hà. Về công dụng, cao quy linh thường được xem là có giá trị dược liệu cao hơn, giúp thanh nhiệt, mát gan, hỗ trợ điều trị mụn nhọt và tốt cho làn da. Còn sương sáo chủ yếu có tác dụng giải nhiệt và làm mát cơ thể vào mùa nóng, nhưng không mang tính dược liệu nhiều như cao quy linh.
Tóm lại, dù trông khá giống nhau và đều là món ăn thanh mát, nhưng cao quy linh và sương sáo là hai món khác nhau cả về thành phần lẫn công dụng. Nếu bạn chỉ đơn thuần muốn ăn một món giải nhiệt dễ làm, sương sáo là lựa chọn phổ biến hơn. Còn nếu bạn quan tâm đến yếu tố thảo dược và chăm sóc sức khỏe từ bên trong, cao quy linh sẽ phù hợp hơn.
Cao quy linh có tác dụng gì?
1. Thanh nhiệt, giải độc
Cao quy linh có tính mát, vị đắng nhẹ, được sử dụng rộng rãi như một phương pháp giúp thanh lọc cơ thể khỏi những “nhiệt độc” tích tụ bên trong – một khái niệm phổ biến trong Đông y. Những người hay bị nóng trong, miệng khô, khát nước, cảm giác bứt rứt, nhiệt miệng hoặc nổi mụn do thời tiết nóng thường sử dụng cao quy linh như một món ăn điều hoà cơ thể. Nhờ sự kết hợp giữa các loại thảo dược như cam thảo, hoàng cầm, phục linh… cao quy linh giúp làm dịu cơ thể từ bên trong, cân bằng lại nhiệt độ nội tạng và tăng cường khả năng tự điều chỉnh của các cơ quan.
2. Hỗ trợ điều trị mụn nhọt và các vấn đề về da
Theo quan điểm của Đông y, mụn trứng cá, nhọt, mẩn ngứa hoặc rôm sảy thường xuất hiện do cơ thể bị “nhiệt”, đặc biệt là khi gan hoạt động không hiệu quả trong việc lọc bỏ độc tố. Cao quy linh, nhờ khả năng thanh nhiệt và hỗ trợ giải độc, giúp cải thiện tuần hoàn máu, làm mát gan và từ đó giảm thiểu các triệu chứng liên quan đến da liễu. Nhiều người sử dụng cao quy linh như một biện pháp tự nhiên để làm dịu da, hỗ trợ quá trình hồi phục các vùng da viêm, đồng thời hạn chế mụn quay trở lại nếu dùng thường xuyên trong chế độ ăn.
3. Tốt cho gan
Gan là cơ quan đảm nhiệm vai trò lọc độc và duy trì sự ổn định cho nhiều chức năng sống của cơ thể. Trong các bài thuốc Đông y, việc dùng cao quy linh với các vị thuốc có tác dụng lợi gan, mát gan như địa hoàng, phục linh, hoàng cầm… giúp gan được “giải tỏa áp lực”, hỗ trợ cơ thể trong việc xử lý chất độc từ thực phẩm, thuốc hoặc môi trường. Người hay uống rượu bia, thức khuya hoặc ăn nhiều đồ dầu mỡ có thể dùng cao quy linh như một cách bổ trợ để chăm sóc gan một cách nhẹ nhàng và tự nhiên.
4. Lợi tiểu, hỗ trợ thải độc qua đường tiết niệu
Cao quy linh còn được biết đến với công dụng hỗ trợ tăng cường bài tiết qua đường tiểu. Việc đi tiểu đều đặn và hiệu quả là một trong những cơ chế quan trọng giúp cơ thể loại bỏ chất độc. Một số vị thuốc trong cao quy linh có tính lợi tiểu nhẹ, giúp đào thải chất cặn bã và giảm áp lực cho gan và thận. Điều này đặc biệt hữu ích với những người có hệ bài tiết hoạt động kém, hay bị bí tiểu nhẹ, hoặc cảm thấy cơ thể “ứ nước”, nặng nề, mệt mỏi.
5. Cải thiện tiêu hóa
Mặc dù không phải là một loại thuốc tiêu hoá trực tiếp, nhưng cao quy linh lại giúp ổn định hệ tiêu hóa ở một số người, đặc biệt là những ai có cảm giác chướng bụng, ăn không tiêu hoặc bị táo bón nhẹ do nhiệt. Các thảo dược trong cao quy linh có khả năng làm dịu dạ dày, kích thích nhu động ruột và tạo điều kiện để hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru hơn. Ngoài ra, kết cấu mềm mịn, mát lạnh của món ăn này cũng làm dịu niêm mạc tiêu hóa, nhất là trong những ngày nóng bức hoặc sau các bữa ăn nhiều dầu mỡ.
6. Tăng cường sức khỏe tổng thể
Nhờ sự kết hợp của nhiều loại thảo dược có tính điều hòa, giải độc và dưỡng âm, cao quy linh còn được một số người dùng như món ăn bổ dưỡng nhẹ, giúp phục hồi thể trạng, giảm căng thẳng và duy trì sức khỏe dài lâu. Việc ăn cao quy linh định kỳ có thể hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn, cải thiện làn da, giảm stress do nhiệt trong cơ thể và hỗ trợ điều hoà nội tiết. Tuy không phải là “thần dược”, nhưng nếu sử dụng đều đặn trong một chế độ sống lành mạnh, cao quy linh có thể đóng vai trò hỗ trợ tích cực trong việc giữ cho cơ thể luôn cân bằng và khoẻ mạnh.
Tuy nhiên, như đã đề cập, cao quy linh có tính hàn (lạnh), nên những người có cơ địa hàn, hay bị đau bụng do lạnh, tiêu chảy, phụ nữ đang mang thai hoặc người đang điều trị bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng lâu dài.