Cải thảo là loại rau phổ biến được nhiều người ưa chuộng trong bữa ăn hàng ngày do chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như chất xơ, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, ít ai biết rằng không phải ai cũng nên ăn loại rau này. Vậy ai không nên ăn cải thảo và cần lưu ý gì khi sử dụng?
Trong bối cảnh xu hướng ăn uống lành mạnh ngày càng phát triển, cải thảo thường nằm trong danh sách những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe nhờ giá trị dinh dưỡng cao, giúp kiểm soát cân nặng và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, việc ăn cải thảo có thể gây hại nếu không hiểu rõ đặc điểm của loại rau này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết ai không nên ăn cải thảo và nên ăn như thế nào cho hợp lý để đảm bảo lợi ích sức khỏe.
Cải thảo có tác dụng gì đối với sức khỏe?
Cải thảo (hay còn gọi là bắp cải thảo) là loại rau quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày, không chỉ dễ ăn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là những công dụng nổi bật:
1. Hỗ trợ làm lành niêm mạc dạ dày
Cải thảo chứa nhiều glutamine – một loại axit amin có khả năng phục hồi, tái tạo lớp niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Đây là lý do vì sao nước ép bắp cải thường được dùng để hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày, tá tràng.
2. Giàu chất chống oxy hóa
Trong cải thảo có các hợp chất chống oxy hóa như vitamin C, polyphenol và flavonoid, giúp trung hòa gốc tự do, bảo vệ tế bào khỏi lão hóa và tổn thương.
3. Tốt cho hệ tiêu hóa
Hàm lượng chất xơ cao giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Ngoài ra, cải thảo còn giúp duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh vật đường ruột.
4. Tốt cho tim mạch
Cải thảo chứa folate, kali và chất xơ – những dưỡng chất giúp kiểm soát huyết áp, giảm cholesterol xấu và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
5. Hỗ trợ kiểm soát cân nặng
Với lượng calo thấp nhưng lại giàu nước và chất xơ, cải thảo giúp tạo cảm giác no, hạn chế ăn vặt, từ đó hỗ trợ giảm cân tự nhiên.
6. Làm đẹp da, chống viêm
Hàm lượng vitamin C cao trong cải thảo kích thích sản sinh collagen, giúp da săn chắc, tươi trẻ. Đồng thời, các đặc tính chống viêm giúp làm dịu tình trạng da kích ứng hoặc bị mẩn đỏ.
Ai không nên ăn cải thảo?
1. Người có hệ tiêu hóa yếu, hay bị lạnh bụng
Cải thảo có tính mát, ăn nhiều (đặc biệt là sống hoặc chưa nấu kỹ) dễ gây đầy bụng, tiêu chảy, lạnh bụng.
Mấy người hay bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy kéo dài hoặc dạ dày yếu nên hạn chế ăn sống, tốt nhất nên nấu chín.
2. Người bị suy giáp (tuyến giáp kém hoạt động)
Cải thảo thuộc nhóm rau họ cải, chứa các hợp chất gọi là goitrogen, có thể cản trở hấp thụ i-ốt – một khoáng chất quan trọng với tuyến giáp.
Nếu bị suy giáp, ăn nhiều cải thảo sống thường xuyên có thể làm tình trạng nặng hơn.
Trường hợp này, nếu thích ăn thì nên nấu chín kỹ để giảm tác động.
3. Người đang dùng thuốc chống đông máu
Cải thảo có hàm lượng vitamin K cao, mà vitamin K lại ảnh hưởng tới khả năng đông máu.
Những người đang uống thuốc chống đông máu (như warfarin) cần hỏi ý kiến bác sĩ nếu định ăn cải thảo thường xuyên.
4. Người dị ứng với rau họ cải
Tuy hiếm, nhưng vẫn có trường hợp dị ứng với các loại rau như cải thảo, cải bắp, cải xoăn.
Biểu hiện có thể là ngứa, nổi mề đay, đau bụng, buồn nôn… Nếu ăn cải thảo mà có dấu hiệu lạ thì nên ngưng ngay.
5. Người bị sỏi thận (oxalat)
Một số tài liệu cho thấy rau họ cải có thể chứa lượng oxalat, là chất có thể góp phần tạo sỏi.
Tuy lượng oxalat trong cải thảo không cao như rau bina hay củ cải đường, nhưng nếu bị sỏi thận thì cũng nên ăn ở mức vừa phải.
Tóm lại:
Cải thảo ăn tốt, nhưng đừng lạm dụng. Nếu rơi vào các nhóm trên thì:
Nên ăn chín, không ăn sống.
Ăn vừa phải, không ăn quá thường xuyên.
Nếu có bệnh lý đặc biệt, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi ăn thường xuyên.
Những điều cần lưu ý khi ăn cải thảo
1. Không nên ăn cải thảo sống quá nhiều
Cải thảo có thể ăn sống trong các món như salad, kim chi… nhưng nếu ăn quá nhiều cải sống, đặc biệt là khi bụng đói có thể gây đầy hơi, khó tiêu, lạnh bụng.
Đối với người có hệ tiêu hóa yếu hoặc dạ dày nhạy cảm, nên nấu chín trước khi ăn.
2. Rửa thật sạch trước khi chế biến
Cải thảo có nhiều lớp lá, dễ bám bụi, đất hoặc thậm chí là côn trùng, thuốc trừ sâu.
Khi chế biến, nên tách từng lớp lá, rửa kỹ bằng nước muối loãng hoặc ngâm nước giấm để loại bỏ vi khuẩn và hóa chất còn sót lại.
3. Hạn chế để lâu sau khi cắt
Cải thảo sau khi cắt rất dễ mất vitamin, đặc biệt là vitamin C và B.
Nên dùng ngay sau khi cắt, tránh cắt ra để trong tủ lạnh lâu sẽ giảm giá trị dinh dưỡng.
4. Không nên ăn cải thảo bị dập, úa hoặc héo
Rau cải thảo bị hỏng dễ sản sinh nitrat, khi vào cơ thể có thể chuyển hóa thành nitrit – chất có thể gây hại cho sức khỏe, thậm chí là ung thư nếu tích lũy lâu dài.
Chỉ nên dùng rau còn tươi, nguyên vẹn, không bị hư hỏng.
5. Không ăn quá nhiều trong một lần hoặc liên tục nhiều ngày
Dù tốt, nhưng cải thảo cũng không nên ăn liên tục nhiều ngày liền vì có thể gây mất cân bằng dinh dưỡng hoặc ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp (nếu ăn sống).
Nên luân phiên với các loại rau khác để cơ thể hấp thu đa dạng dưỡng chất.
6. Phụ nữ mang thai, cho con bú nên ăn chín kỹ
Ăn cải thảo chín giúp dễ tiêu hóa hơn và an toàn hơn cho thai kỳ hoặc em bé đang bú.
Kim chi cải thảo tuy ngon, nhưng nếu lên men chưa đủ hoặc không đảm bảo vệ sinh thì không nên dùng cho phụ nữ có thai.
7. Người bệnh đặc biệt nên hỏi ý kiến bác sĩ
Như đã nói, người suy giáp, bị sỏi thận, hoặc đang dùng thuốc chống đông máu nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn ăn cải thảo thường xuyên.