Góc sức khỏe
Ăn mướp có tốt không? 5 lưu ý khi ăn mướp
Mướp
Mướp ta là một đại diện của họ Bầu bí, chúng được mô tả lần đầu tiên vào năm 1846 và có danh pháp khoa học là Luffa cylindrica. Theo nhiều tài liệu thì loài thực vật này có nguồn gốc bản địa tại Nam Á và Đông Nam Á, tuy nhiên một số ý kiến cho rằng chúng có xuất xứ từ Tây Phi.
Về hình thái, mướp là cây dây leo, lá mọc so le và đường viền có răng cưa, phiến được chia thành 5 – 7 thùy. Loài cây này có hoa đơn tính, hoa cái mọc đơn độc còn hoa đực quy tụ thành chùm.
Quả mướp có chiều dài trên dưới 25cm, đường kính từ 4 – 8 cm và có hình trụ tròn, thuôn hai đầu. Chúng có vị ngọt mát và mang mùi thơm rất dễ chịu, thường được dùng như một loại rau. Khi quả già đi thì phần thịt quả sẽ hình thành xơ dai và dân gian thường dùng xơ mướp để cọ rửa, làm sạch vật dụng trong nhà.
Đặc tính chung nhất của mướp là có vị ngọt, tính mát và có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Vậy nên ngoài vai trò làm thực phẩm, mướp còn được dùng để làm thuốc. Cụ thể, tất cả các bộ phận của loài thực vật này đều có tác dụng dược liệu, từ hạt mướp, lá mướp, dây mướp cho tới quả mướp, rễ mướp.
Ăn mướp có tốt không?
Ăn mướp có nhiều lợi ích cho sức khỏe, do đó, có thể coi là tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số lý do:
Chứa nhiều chất dinh dưỡng
Mướp chứa nhiều kali, vitamin C, vitamin A, và chất xơ, tất cả đều là các chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe của cơ thể.
Giàu chất chống oxy hóa
Mướp chứa các hợp chất chống oxy hóa như polyphenols và flavonoids, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương gây ra bởi các gốc tự do.
Cung cấp chất xơ
Chất xơ trong mướp có thể giúp cải thiện hệ tiêu hóa, giảm cảm giác đói và duy trì cân nặng ổn định.
Giúp kiểm soát đường huyết
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng mướp có thể giúp kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường huyết như tiểu đường.
Hỗ trợ hệ thống miễn dịch
Các vitamin và khoáng chất trong mướp có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus.
Giảm nguy cơ bệnh tim mạch
Việc tiêu thụ mướp cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch như tăng huyết áp và cholesterol cao.
Chứa hàm chứa nguồn dưỡng chất dồi dào
Quả mướp có chứa nhiều choline, axit amin tự do, carotenoid, vitamin C, vitamin B1, kali, đồng, photpho, saponin, chất nhầy, chất béo không bão hòa , galactan, mannan, xylan,… Với nguồn dưỡng chất siêu phong phú, mướp sẽ cung cấp một lượng lớn các vi chất thiết yếu cho cơ thể người dùng, giúp thúc đẩy trao đổi chất và tăng cường sức đề kháng.
Chất nhớt tự nhiên trong quả mướp giúp bôi trơn ống tiêu hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đào thải phân ra khỏi đại tràng. Ở một diễn biến khác, lượng chất xơ dồi dào có trong loại quả này cũng đem đến tác dụng tương tự nhờ khả năng kích hoạt nhu động ruột.
Đặc biệt, mướp còn hàm chứa chất xơ hòa tan, thành phần giúp nuôi dưỡng lợi khuẩn, từ đó vừa làm tăng hiệu quả chuyển hóa dinh dưỡng, vừa cải thiện các triệu chứng của bệnh Crohn, viêm loét đại tràng và hội chứng ruột kích thích.
Bảo vệ tim mạch
Trong mướp rất giàu lutein, beta-carotene, zeaxanthin – các chất chống oxy hóa thuộc nhóm carotenoid. Những thành phần này giúp dọn sạch gốc tự do nên đặc biệt có lợi cho sức khỏe tim mạch và thần kinh.
Bên cạnh đó thì pectin, một loại chất xơ hòa tan có trong quả mướp cũng được xem là “khắc tinh” của cholesterol “xấu”. Ngoài ra, mướp còn tích hợp nhiều kali nên đem đến tác dụng thư giãn mạch máu, cải thiện tình trạng cao huyết áp.
Điều hòa đường huyết
Mướp được xem là một trong những thực phẩm thân thiện đối với người bị tiểu đường. Loại quả này có tỷ lệ chất đường bột không đáng kể, tỷ lệ chất xơ lại cao nên giúp điều hòa và ổn định lượng đường trong máu. Bên cạnh đó, các chất chống oxy hóa có trong quả mướp cũng đóng vai trò tích cực vào việc kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa các biến chứng của bệnh lý này.
Tốt cho mắt
Beta-carotene có trong mướp là tiền chất của vitamin A, một loại vi chất rất cần cho sự hoàn thiện cấu trúc và chức năng của mắt. Không chỉ vậy, vitamin C có trong loại quả này cũng đảm nhiệm vai trò tương tự. Chưa hết, zeaxanthin và lutein được tìm thấy ở mướp còn làm chậm quá trình lão hóa thị giác, điển hình là ngăn ngừa nguy cơ thoái hóa điểm vàng , đục thủy tinh thể.
Hỗ trợ giảm cân
Lượng calo trong mướp là rất thấp nhưng chúng lại nhiều nước, giàu chất xơ nên vẫn đem đến cảm giác no, giúp bạn giảm nhanh cơn đói và thèm ăn. Bên cạnh đó, các vi chất có trong mướp còn có khả năng thúc đẩy chuyển hóa vật chất và năng lượng. Vậy nên nếu bạn thường xuyên ăn mướp, cân nặng chắc chắn sẽ được điều chỉnh ở mức lý tưởng.
Phòng chống ung thư
Như đã nhắc qua ở trên, hàm lượng chất chống oxi hóa cao vượt ngưỡng trong quả mướp sẽ sàng lọc và đào thải gốc tự do ở mọi ngóc ngách trong cơ thể. Từ đó giúp bảo vệ tế bào và tăng cường hệ thống miễn dịch. Nhờ vậy mà đem đến hiệu quả phòng chống ung thư vượt trội.
5 lưu ý khi ăn mướp
Khi ăn mướp, dưới đây là một số lưu ý quan trọng bạn nên nhớ:
Ăn mướp đã nấu chín
Mướp chín lành là an toàn để tiêu thụ. Tránh ăn mướp sống hoặc chưa chín đủ, vì nó có thể gây ra vấn đề tiêu hóa và không an toàn cho sức khỏe.
Loại bỏ phần hỏng hoặc nhiễm khuẩn
Nếu thấy bất kỳ phần nào của mướp bị hỏng, mục, hoặc có vẻ nhiễm khuẩn, hãy cắt bỏ phần đó và chỉ ăn phần còn lại. Điều này giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn hoặc chất gây hại.
Không ăn quá liều
Mặc dù mướp chứa nhiều chất dinh dưỡng, nhưng cũng chứa một lượng nhất định của một loại hóa chất gọi là cucurbitacin, đặc biệt là ở phần vỏ và các phần gần vỏ. Việc tiêu thụ lượng lớn cucurbitacin có thể gây ra vấn đề sức khỏe, vì vậy hãy ăn mướp một cách hợp lý.
Kết hợp mướp với các nguyên liệu khác
Mướp có thể được kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác nhau để tạo ra các món ăn ngon và giàu dinh dưỡng. Hãy thử kết hợp mướp với các loại rau củ khác, thịt, cá, hoặc làm một loại món tráng miệng như bánh mướp.
Thận trọng đối với người dị ứng
Mặc dù hiếm khi gây ra phản ứng dị ứng, nhưng một số người có thể phản ứng với mướp. Nếu bạn hoặc ai đó trong gia đình có tiền sử dị ứng với các loại thực phẩm khác, hãy thận trọng khi thử mướp và theo dõi các triệu chứng dị ứng.
Nhớ luôn làm sạch và chế biến mướp một cách an toàn trước khi tiêu thụ để đảm bảo an toàn và ngon miệng!
Tuy nhiên, như với bất kỳ loại thực phẩm nào, việc tiêu thụ mướp cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng và kết hợp với một chế độ ăn uống cân đối và lành mạnh. Nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe cụ thể nào, nên thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thay đổi chế độ ăn uống.
Việc ăn mướp có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng và hỗ trợ hệ tiêu hóa và miễn dịch. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến những điểm nhạy cảm như phản ứng dị ứng và cách chế biến mướp. Với sự hiểu biết và chú ý, mướp có thể là một phần hữu ích và ngon miệng trong chế độ ăn hàng ngày của bạn. Hãy thêm mướp vào thực đơn của bạn và tận hưởng những lợi ích của loại rau này cho sức khỏe của bạn.
