Cá là thực phẩm giàu dưỡng chất và tốt cho sức khỏe. Vì thế, nhiều người lựa chọn cá cho các bữa ăn của mình. Tuy nhiên, cá nói riêng và hải sản nói chung thường khó bảo quản, dẫn đến trường hợp mua trúng cá ươn. Vậy, cá ươn có ăn được không và có những cách nào để phân biệt cá tươi và cá ươn?
Cá là thực phẩm không còn quá xa lạ đối với mỗi chúng ta. Tuy nhiên, do tính chất khó bảo quản khiến cá dễ bị ươn. Có rất nhiều người dù biết cá bị ươn nhưng vẫn lựa chọn ăn chúng. Thực chất, hành động này có thể gây ra rất nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người.
Cá ươn ăn được không?
Để đảm bảo tất cả các loại thực phẩm từ cá đáp ứng yêu cầu về chất lượng, sự tươi ngon là điều hết sức cần thiết. Sự tươi ngon không chỉ đánh giá chất lượng của cá mà còn đảm bảo ngăn ngừa tình trạng ngộ độc thực phẩm có thể xảy ra.
Thông thường, cá sống và cá vừa được đánh bắt sẽ không chứa vi khuẩn. Tuy nhiên, một khi cá chết, vì hệ thống miễn dịch không còn hoạt động nên vi khuẩn tự do phát triển tự nhiên. Đặc biệt, cá biển có nguy cơ ươn nhiều hơn.
Trong quá trình phân hủy, các axit hữu cơ được tạo thành có thể gây ra mùi hôi và làm thay đổi màu sắc cũng như thành phần đạm histidine. Chất đạm này sẽ bắt đầu chuyển hóa thành histamin – một axit amin độc hại.
Khi vi khuẩn phát triển mạnh, hàm lượng histamin trong thịt cá cũng tăng lên và sau đó tích tụ lại. Histamin là một chất rất nguy hiểm vì nó có khả năng chịu nhiệt. Chất vẫn có khả năng gây độc ngay cả khi cá đã được nấu chín.
Chính vì vậy, bạn không nên ăn cá ươn. Việc tiêu thụ cá ươn có khả năng gây ra rất nhiều vấn đề cho sức khỏe của con người.
Các bộ phận của cá không nên ăn
Các bộ phận của cá có thể chứa độc tố hoặc không tốt cho sức khỏe, vì vậy chúng ta nên tránh ăn. Dưới đây là những bộ phận của cá mà bạn nên cẩn thận:
Mang cá:
Mang cá là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với môi trường nước, dễ bị nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng và các chất độc hại từ môi trường.
Ruột cá:
Ruột cá chứa nhiều vi khuẩn và ký sinh trùng, có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa và ngộ độc thực phẩm.
Gan cá:
Gan cá có thể chứa nhiều chất độc tích tụ từ thức ăn và môi trường nước, đặc biệt là ở những loài cá sống ở môi trường ô nhiễm.
Mật cá:
Mật cá chứa các chất đắng và có thể gây ngộ độc nếu ăn phải. Mật cá của một số loài cá có thể gây ra triệu chứng ngộ độc nghiêm trọng, như cá nóc.
Da cá (của một số loài cá):
Da cá có thể chứa nhiều chất béo và cholesterol, đặc biệt là ở những loài cá lớn. Da cá cũng có thể bị nhiễm độc từ môi trường nước.
Xương cá:
Xương cá, đặc biệt là xương nhỏ, có thể gây nguy hiểm nếu bị mắc kẹt trong cổ họng hoặc đường tiêu hóa.
Trứng cá (của một số loài cá):
Trứng của một số loài cá, chẳng hạn như cá nóc, có thể chứa độc tố gây ngộ độc nghiêm trọng.
Khi chế biến cá, nên làm sạch kỹ lưỡng, loại bỏ những bộ phận trên để đảm bảo an toàn thực phẩm. Đồng thời, hãy chọn mua cá từ nguồn cung cấp uy tín và tránh ăn cá sống hoặc chế biến không đúng cách để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Mẹo để phân biệt cá tươi và cá ươn
Để tránh tình trạng ăn phải cá ươn gây ảnh hưởng đến sức khỏe, bạn nên bỏ túi cho mình một vài mẹo vặt để có thể phân biệt được cá tươi và cá ươn.
Một số tiêu chí để phân biệt cá tươi và cá ươn có thể kể đến như:
Mắt
Những con cá tươi sẽ có mắt lồi trông trong veo, phần giác mạc trong suốt và có độ đàn hồi. Bạn có thể thấy rõ con ngươi bên trong của cá.
Mặt khác, con cá ươn sẽ có mắt bị mờ, xỉn màu hay màu trắng đục. Mắt cá chính là bộ phận giúp bạn phân biệt được rõ ràng nhất. Do đó, hãy chú ý nhiều đến bộ phận này khi đi mua cá.
Thịt và đuôi
Thịt cá tươi có độ rắn chắc nhất định. Đương nhiên, việc này còn phụ thuộc vào loại cá. Nếu thường xuyên tiếp xúc, bạn sẽ biết được độ rắn chắc của các loài cá khi tươi. Ngoài ra, độ đàn hồi của cá tươi cũng rất tốt, phần thịt có màu đỏ tươi. Khi chạm vào cá tươi, vết ấn của ngón tay sẽ không lưu lại trên thịt. Mặt khác, cá ươn sẽ có cảm giác nhão khi chạm vào. Màu của cá ươn cũng thâm đen hơn so với cá tươi.
Đuôi của cá tươi cứng, chắc trong khi cá ươn thì ngược lại.
Mang cá
Mang của cá cũng là một trong các bộ phận có thể giúp bạn phân biệt được cá có tươi và cá ươn. Thông qua cách quan sát mang cá có màu đỏ hồng hay xám nâu hoặc cá để lại nhiều chất nhờn cùng mùi hôi khó chịu hay không.Vảy
Trong khi vảy của cá tươi có màu sắc tươi sáng, bám chắc vào thân của cá thì cá ươn có màu tái nhợt và cực kỳ dễ bị bong tróc.
Bụng, hậu môn
Bụng của những con cá tươi sống sẽ có màu sắc sáng bóng. Chúng không bị trương lên và phần lỗ hậu môn cũng sẽ thắt chặt. Mặt khác, lỗ hậu môn của các con cá ươn có màu vàng nâu.
Mùi
Cá tươi sở hữu mùi hương tự nhiên từ sông hoặc biển. Đối với cá sống, đường tiêu hóa chứa enzyme. Khi chết, các enzyme này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, thành dạ dày làm thịt cá dần hỏng. Do đó, cá ươn sẽ có mùi tương tự amoniac hay thậm chí tanh quá mức khiến bạn cảm nhận rằng cá không còn tươi.
Có rất nhiều cách để phân biệt một con cá có bị ươn hay không. Biết thêm nhiều mẹo vặt có thể giúp bạn bảo vệ sức khỏe của bản thân cũng như các thành viên trong gia đình. Tuyệt đối không sử dụng cá ươn khi biết rằng chúng không còn tươi.
Việc hiểu rõ và tránh xa các bộ phận cá không an toàn là vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Những bộ phận như mang cá, ruột cá, gan cá, mật cá, da cá, xương cá và trứng của một số loài cá có thể chứa nhiều chất độc hại, vi khuẩn và ký sinh trùng, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Không chỉ dừng lại ở việc tránh các bộ phận độc hại, việc chế biến cá đúng cách cũng đóng vai trò then chốt. Điều này bao gồm việc lựa chọn cá tươi ngon từ những nguồn cung cấp đáng tin cậy, làm sạch kỹ lưỡng và nấu chín hoàn toàn để loại bỏ mọi nguy cơ tiềm ẩn. Đặc biệt, với những món ăn từ cá sống như sashimi hay sushi, bạn cần chắc chắn rằng cá đã được xử lý theo các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm.
Trong cuộc sống hiện đại, việc đảm bảo thực phẩm an toàn trở nên càng quan trọng hơn bao giờ hết. Những thông tin này không chỉ giúp bạn phòng tránh các nguy cơ ngộ độc thực phẩm mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị dinh dưỡng của cá, từ đó có thể tận dụng tối đa những lợi ích mà cá mang lại cho sức khỏe.
Hãy luôn nhớ rằng, sức khỏe là tài sản quý giá nhất. Một bữa ăn an toàn, lành mạnh không chỉ mang lại niềm vui, sự hài lòng mà còn bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bạn và những người thân yêu. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết, chúc các bạn luôn có những bữa ăn ngon miệng, bổ dưỡng và an toàn!